در دوره قاجار مساجد زیادی بنا شد و مساجد قدیمی نیز حفظ شد. گرچه مساجدی که در آن دوره ساخته شدند از نظر هنر و زیبایی، بسیار منحصر بودند؛ اما به اذعان برخی از مسافران و مستشرقان حاضر در ایران، عظمت و شکوه سایر بناها را نداشتند. با این حال در میان تمام آن مساجد، مسجد شاه از نظر بسیاری، یک شاهکار هنری محسوب می‌شود.

در تهران قدیم روابط بین صاحب خانه و متساجر از دیرباز تابع آداب و رسوم خاصی بوده است.

پیش از مشروطه تمام تعطیلى هاى عید و عزا (به استثناى تعطیلات نوروز) با حساب قمرى تعیین مى شد و بیشتر جنبه مذهبى داشت. مهمترین رویداد مذهبى عید قربان بود که هنوز هم به اهمیت خود باقى است. تنها در آن ایام عید قربان یک هفته تعطیل مى شد. از عید قربان تا عید غدیر که به سلسله جلیله سادات تعلق دارد و در طول این یک هفته مردم مشغول گردش و مهمانى مى شدند. بازار ...

تهران فرایند گسترش خود را طی حدود یک قرن با سرعت بسیاری طی کرد و به شهری عریض و طویل تبدیل شد. انگونه که حتی امروز نیز این گسترش متوقف نشده است. اما آیا می دانید تهران قدیم محدود به کدام مناطق تهران امروزی بود؟

از بازار تهران به عنوان یکی از قدیمی‌ترین بازارهای دنیا در جهان یاد می‌شود. این بازار در دوره قاجار نیز به لحاظ تاریخی ارزش زیادی داشت و نظر بسیاری از مسافران خارجی را به خود جلب نموده بود. با این حال، بازار گذشته از امتیازات تاریخی، از جهت کالاهای موجود در آن نیز از چشم انداز خاصی برخوردار بود.

یکی از خیابان‌های تهران محل اروپائی‌نشین آن محسوب می‌گردد که برخلاف دیگر خیابان‌های خاکی شهر کف آن سرتاسر سنگفرش است و شب‌ها بوسیله نوعی چراغ‌های نصب شده بر سر پایه‌های آجری که شمعی در وسط آن قرار داده شده کاملاً روشن است.

براساس نوشته های تاریخی، بیماری وبا آشنای دیرسال و بلای جان مردم تهران بود و چند سال یک‌بار، به‌ویژه تابستان‌ها، نازل می‌شد و گروه‌گروه قربانی می‌گرفت. درباریان و توانگران و گروهی از مردم که توان فرار داشتند، به ییلاقات می‌گریختند، شهر می‌ماند و عفریت مرگ و مردم بی‌پناه.

چهار سال پس از پیروزی جنبش مشروطه، در سال ١٢٨٩ خورشیدی، در پی تصویب مجلس شورای ملی، به اداره حفظ الصحه دستور داده می‌شود که در نقاط مختلف از جمله مدرسه دارالفنون، مریضخانه دولتی و اداره بلدیه، مکان‌هایی برای معالجه و آبله کوبی رایگان دایر و از همه مردم تهران درخواست می‌شود، برای آبله کوبی و معالجه آن در روز‌های معین به آن مکان‌ها مراجعه کنند، اما عوام ...

در سال ۱۸۵۰م [۱۲۲۹ش)، تحت فرامین ساخت و ساز امیر کبیر، یک بیمارستان دولتی (مریض خانه دولتی) که اولین بیمارستان مدرن ساخته شده در ایران بود، آغاز به کار کرد.

انتشار بیماری همه‌گیر وبا در دوران قاجار که با قحطی نان و ارزاق مردم نیز همراه شد از جمله بحران‌هایی بود که در این سلسله به‌وجود آمد. حکام علنا مباحث آشکار را پنهان می‌کردند و حتی انتشار وبا را مایه تنبیه مردم می دانستند.   در همین رابطه، اعتمادالسلطنه از رجال نامی دوره ناصری چند نمونه می آورد و می نویسد: «شب در حضور ...

ایران در دوره قاجار فاقد امکانات بهداشتی و درمانی بود. به طوری که تهران علیرغم آنکه پایتخت سیاسی کشور بود؛ اما به هیچگونه خدمات درمانی از جمله مراکز بهداشتی دسترسی نداشت. البته بعدها و در دوره امیرکبیر تلاش‌هایی در این زمینه صورت گرفت اما تا آن دوره بیمارستان به معنی واقعی وجود نداشت.

زنان برای خرید مواد غذایی از خانه خارج نمی‌شدند؛ نه زنان طبقات بالای اجتماع و نه زنان طبقات پایین اجتماع. در خانه‌های اشراف ناظری بود که مسئول خرید مایحتاج خانوار بود؛ در خانواده‌های طبقات کارگر، مرد خانه خرید خانه را انجام می‌داد.

در خانه ایرانی اصیل، میز و صندلی یافت نمی‌شود و میزبان و میهمانان همگی روی فرشهایی که بر زمین انداخته‌اند، دو زانو می‌نشینند. هنگام صحبت و گفت و گو که میزان صمیمیتش به روابط میزبان و میهمان بستگی دارد، معمولاً جو شادمانه‌ای حاکم می‌شود،

تهران در سال 1200 هـ .ق ( 1164 هـ . ش) توسط آغامحمدخان قاجار به عنوان پایتخت انتخاب شد. البته پیش از آن کریم خان زند نیز در قصر شاه سلیمان اول به تخت سلطنت نشست؛ اما به دلیل گرمای هوای تهران از آنجا رفت و دستور داد که در غیاب او یک عمارت سلطنتی، دیوانخانه، باغ و یک حرمخانه در آنجا احداث کنند.

مردی باگوسفندانش در خیابانهای طهران و چشم اندازی از پشت مدرسه دینی سپهسالار

امنیت پیش زمینه هرگونه پیشرفت و ترقی محسوب می شود. نبود ان عملا تنها باعث کشت و کشتار و هرج و مرج گشته و کشور را به سمت عقب می راند. قمه کشی در دوران قاجار در درون شهرها از مصائبی بود که باعث ایجاد نا امنی می شد. رسمی که امیرکبیر آن را برانداخت . . .

«سرگذشت تهران»، کتابی است به زبان فارسی نوشته حسین‌ شهیدی، درباره سرگذشت تهران در گذر زمان ؛ از قرن سوم هجری تا پایان دوره قاجاریه . کتاب؛ مشتمل بر پیش گفتاری به قلم نگارنده و فاقد تبویب و تفصیل است؛ اما محتوای آن را می‌توان به ده بخش مجزا تقسیم نمود.

سابقه سکونت و تشکیل اجتماعات بشری در تهران به ۵۰۰۰ سال قبل از میلاد مسیح باز می‌گردد. چندی پیش در منطقه مولوی تهران ، در دی ماه ۱۳۹۳ اسکلت یک انسان متعلق به حدود ۵۰۰۰ سال پیش کشف شد. پیش از این گمان می‌رفت سابقه زندگی در منطقه تهران امروزی به کشفیات قیطریه که متعلق به ۳۰۰۰ سال پیش بود، بر می‌گردد..

اولین فرستاده‌های لنین رهبر انقلاب اکتبر روسیه و بنیانگذار اتحاد جماهر شوروی به تهران سرگذشت تلخی داشتند. لنین بلافاصله پس از استقرار حکومت بلشویکی تمایل خود را به الغای کلیه‌ی حقوق و امتیازات روسیه‌ی تزاری در ایران و سایر نقاط جهان اعلام نمود و در 19 دسامبر 1917 دولت شوروی «اسدخان اسدبهادر» کاردار ایران در پتروگراد پیشنهاد کرد مذاکره در مورد تخلیه‌ی ...

قهوه‌خانه در ایران احتمالا نخست در شهر قزوین و در زمان سلطنت شاه‌طهماسب صفوی پا گرفت و بعد در دوره شاه‌عباس اول در شهر اصفهان توسعه یافت. قهوه‌خانه در آغاز، همان‌گونه که از نامش پیداست، جای قهوه‌نوشی بود اما با آمدن چای به ایران و کشت این گیاه در بعضی از مناطق ایران، به‌خصوص در خطه شمال و ذائقه‌پذیر شدن طعم چای دم‌کرده میان مردم، کم‌کم چای‌نوشی جای ...